26 ліпеня 2009

Абама супраць расізму: хто пераможа?


Расізм -- пытаньне чорна-белае?
Мастак: Ганс Пізэль
Выява знаходзіцца ў грамадзкай уласнасьці


Барак Абама прынёс публічныя прабачэньні паліцыянту, якога ён абвінаваціў у мінулую сераду ў расізме.

Усё пачалося з таго, што да сябе дамоў вярнуўся прафэсар афра-амэрыканазнаўства Гарвардзкага ўнівэрсітэту афра-амэрыканец Гэнры Луіс Ґейц-малодшы (Henry Louis Gates, Jr.). Дзьверы былі зачыненыя на замок, а ў Ґейца не аказалася ключа, і ён быў вымушаны зламаць замок. Усё гэта ўбачыла суседка, якая, не пазнаўшы свайго суседа Ґейца, адразу патэлефанавала па нумары 911.

Хутка прыехала паліцыя места Кеймбрыдж (штат Масачусэц). Сэржант паліцыі па імені Джэймз Краўлі (James Crowley) зайшоў у дом Ґейца і спытаў у яго, хто ён такі. На гэта Ґейц адказаў, што ён -- гаспадар дома і паказаў паліцыянту дакумэнты. Сэржант Краўлі засумняваўся ў сапраўднасьці дакумэнтаў прафэсара і ў выніку Ґейц назваў Краўлі расістам. За такія словы Краўлі арыштаваў Ґейца, абвінаваціўшы яго ў хуліґанстве (disorderly conduct). Гэтае абвінавачаньне потым было скасаванае.

Выступаючы на гэтую тэму падчас прэс-канфэрэнцыі 22 ліпеня, Прэзыдэнт Абама назваў дзеяньні кэймбрыджскай паліцыі "глупымі" і нагадаў, што ў ЗША даўно існуе праблема недаверу паліцыянтаў да амэрыканцаў афрыканскага і лацінаамэрыканскага паходжаньня. Аднак услед за гэтым паднялася хваля крытыкі ў адрас Абамы, асабліва ад рэспубліканцаў, якія заўсёды стаяць гарою за паліцыю ды ўзброеныя сілы. У дапаўненьне трэба адзначыць, што ЗША гэта адна з тых нешматлікіх краін, дзе сярэдні грамадзянін сапраўды паважае паліцыю і паліцыянтаў. Таму словы Абамы аказаліся непапулярнымі.

Тут Абама разьвярнуўся і сказаў, што вінаваты ў гэтай сытуацыі быў ня толькі сэржант Краўлі але й сам Ґейц, і што яму, Абаму, ня трэба было выкарыстоўваць слова "глупы" у адрас паліцыі. Выбачыўшыся перад Краўлі ды кеймбрыджскаю паліцыяй, Абама дадаў, што такія пытаньні лепш за ўсё вырашаюцца за півам, і запрасіў абодвух галоўных пэрсанажаў драмы да сябе ў Белы дом. Паводле ґазэты "Boston Globe", яны зьбяруцца на піва з Абамам 30-га а шостай.

Відавочна, што абраўшы афраамэрыканскага прэзыдэнта Амэрыка не пазбавілася расізму. Адна вячэра з удзелам чорнага прэзыдэнта, чорнага прафэсара-ахвяру й белага паліцыянта (ґазэта "Minneapolis-St. Paul Star-Tribune" прапануе называць яго "сінім" па колеры ягонай уніформы) таксама наўрад ці вырашыць гэтую праблему, адну із самых глыбокіх у амэрыканскім грамадзтве. Аднак, магчыма што зараз белыя паліцыянты будуць крыху больш паважліва ставіцца да афра-амэрыканцаў, каб не апынуцца сярод "глупых" і каб ня піць потым піва з абражанымі. І гэта ўжо праґрэс.

22 ліпеня 2009

Мая магілёўская прамова ў "Eurozine"-е

Тэкст прамовы, зь якою я выступіў у магілёўскім "Коле сяброў" 11 чэрвеня, передрукаваны ў ангельскім перакладзе ў сеціўным часопісе "Eurozine".

21 ліпеня 2009

Адкуль я? Ну, адкуль?

Турэччына гэта адна з такіх краін, дзе шмат людзей фізічна падобныя на мяне. На Беларусі я здаюся цемнаскурым і людзі зьдзіўляюцца, дазнаўшыся, што я -- беларус (ня так, як вось тут, але ўсё роўна навіна для іх нечаканая).

У Банґлядэш -- наадварот, я амаль бялявы, і таму там таксама некаторыя пытаюцца, адкуль я. У Кувейце мяне ня раз віталі ў крамах пытаньнямі накшталт "Гіндзі? Бакстані? Філібіні?" (Індыец? Пакістанец? Філіпінец?).

А ў Турэччыне збольшага не пытаюцца, бо у выніку зьмяшэньне бэнґальскіх ґенаў зь беларускімі я падобны на адзін з тыпаў тутэйшага насельніцтва. Аднак, калі я йду кудысьці разам зь Кейці, тады ўсім робіцца цікава, адкуль мы. Але бывае, што, замест таго, каб запытацца, робяць свае здагадкі.

Вось аднойчы йдзем мы па Divanyolu Caddesi, а адзін са шматлікіх афіцыянтаў, якія там зазываюць публіку ў свае рэстарацыі, кажа нам, "Извините!"

"Нет, спасибо," адказваю.

А ён настойвае: "Пожалуйста!" Значыць выснова -- Кейці, відаць, расейка, а я буду таксама хтосьці з былога СССР. Няблага, толькі вось зь Кейці памылка атрымалася.

А вось сёньня зайшлі мы ў Эґіпецкі базар, і адзін прадавач у мяне пытаецца, "Siz Türk müsünüz?" (Ці турак Вы?). Прыемна, калі за свайго прымаюць. А іншы кажа нам, "Шалом, шалом!" Так, хлопец цёмны, дзяўчына бялявая, адкуль яны абодва могуць быць адначасова? Вядома, зь Ізраіля!

Ну а потым вяртаюся я адзін дадому з архіву, а мне насустрач ідзе нехта (відаць, турак), і кажа, "Pakistan, Indian, how are you?" І ідзе далей, слухаючы сваю музыку.

19 ліпеня 2009

З Днём Мандэлы!

18 ліпеня, у дзень нараджэньня Нэлсана Мандэлы, прайшоў першы Дзень Мандэлы. Гэта штосьці накшталт глябальнага суботніка: Фонд Нэлсана Мандэлы заклікаў усіх жыхароў сьвету правесьці 67 хвілін свайго часу ў добраахвотных дзеяньнях дзеля іншых. Чаму менавіта 67? Таму, што прайшло 67 гадоў, як Мандэла пачаў змагацца з тагачасным апартэідным паўднёваафрыканскім рэжымам.

Падтрымку Дню Мандэлы выказалі ААН ды Рух недалучэньня.

У Паўднёва-Афрыканскай Рэспубліцы "тысячы" чалавек адгукнуліся на гэтую йніцыятыву. Напрыклад, у месьце Матласана (Паўночна-Заходняя правінцыя), група бізнэсоўцаў і грамадзкіх лідэраў пачысьціла 15 дамоў для інвалідаў.

Тым часам, сам Мандэла, якому споўніўся 91 год, адзначыў народзіны дома, разам зь сямьёю ды сябрамі (фоткі тут). А ў Нью-Ёрку прайшоў канцэрт у гонар Мандэлы з удзелам, сярод іншых, Карлы Бруні-Сарказі.

Аднак Элэнар Бэстэр, заснавальніца дзіцячага дому "Райскае гняздо", што ў Кэйптаўне, кажа, што "67 хвілін у год ніколі ня будзе дастаткова". І праўда: хай гэтыя 67 хвілін будуць толькі пачаткам.

17 ліпеня 2009

Ля Басфора


Стамбул і Басфор зь Міжнароднай касьмічнай станцыі, 2004. Горад выглядае чырвоным, відаць па прычыне сваіх прыгожых чырвоных дахаў.
Фота: NASA (Astronaut photograph ISS008-E-21752)
Фатаграфіі, зробленыя NASA, звычайна непадлеглыя капірайту.


Ад мора ў душы робіцца шырока.
Хай само мора й вузкае.
Хай адваротны бераг відаць, як на далоні.
Затое тут столькі вады,
сколькі за ўсё тваё жыцьцё
на цябе ня падала зь нябёсаў.

Уяві сабе:
сідзіш ты ля Дняпра.
Сёньня ён шырокі:
нядаўна прайшоў шчодры дождж.
Вада цячэ,
Кропля за кропляй,
Хваля за хваляй,
На поўдзень.

Вось тая самая вада ўжо ў Чорным Моры.
Куды ўжо далей ісьці?
Але адна зь яе кропляў плыве,
скоча,
прыгае далей.
Ёй трэба дазнацца, што там.
За гарызонтам.

І вось яна тут. У Басфоры.
Перада мною.

Толькі яе голас цяжка пачуць
Сярод усіх іншых.
Вада тут адаўсюль.
Як і караблі, што лагодна праплываюць.

Аказваецца, я -- цэнтрыст


Паводле "Найменшага палітычнага тэсту ў сьвеце", я зьяўляюся цэнтрыстам. А вы?

15 ліпеня 2009

Стамбульскія каты


Фота: Мікі
Ліцэнзія: Creative Commons Attribution 2.0


Некалькі дзён таму я выйшаў на вуліцу з нашага будынку каб кінуць сьмецье ў сьметніцу. І што вы думаеце? Ля сьметніцы вячэрілі, па маім падліку, 11 катоў. Прычым ня брудных, хворых і хударлявых, а здаровых і, здаецца, шчасьлівых. Заглянуў я ў саму сьметніцу, а там яшчэ адзін кот. :)

Увогуле, у Стамбуле каты ўсюдых. Відаць не аднім сьмецьцем жывуць, напэўна іх людзі таксама кормяць. Людзей яны збольшага не баяцца; бачыў я аднаго ў старым горадзе які нават трамвая не баяўся. Пастаяў ён у некалькі сантымэтрах ад прахадзячага трамвая, уперадзе ўсіх людзей, а потым, як трамвай прайшоў, пабег сабе цераз вуліцу.

Дарэчы, тут вы можаце знайсьці фоткі сьпячых стамбульскіх катоў. А пра сабак, якія не даюць спаць, чытайце тут.

===

Зараз слухаю: "Güle yel değdi" у выкананьні Taksim Trio.

10 ліпеня 2009

Рэлігія нас яднае ці разьдзяляе?


Злева направа: Пастар Сэмьюэл Кінґ-Кабу, я і Рабін Элан Брайт
Фота: Сэрж Брасо

Пры перадрукоўцы просьба ўзгадваць імя фатографа.

Нядаўна, падчас крыху гарачай дыскусіі ў сеціве, адзін з маіх сяброў сказаў, што арґанізаваная рэлігія зьяўляецца злом, бо яна для таго й створаная, каб разьдзяляць людзей. Я думаю, што большасьць тых, хто належыць да той ці іншай рэлігіі скажа: "Няпраўда! Ніяк не!" Аднак, баюся, што некаторыя вернікі скажуць, "Мая рэлігія ставіцца да ўсіх паважліва, а вось іншыя..." Вось у гэтым, напэўна, і ляжыць праблема.

Усе мае сябры добра ведаюць, што я зьяўляюся веруючым мусульманінам, але гэта не замінае мне сябраваць з хрысьціянамі (каталікамі, пратэстантамі й праваслаўнымі), юдэямі, гінду, аґностыкамі ды атэістамі, у дапаўненьне да мусульманаў (сунітаў, як я, а таксама шыітаў розных плыняў). Розьніца ў рэлігіі звычайна не перашкаджае ўзаемаразуменьню з маімі сябрамі; наадварот, яна стварае цікавыя тэмы для размоў і думак.

Як па мне, дык не рэлігія разьдзяляе людзей, а адсутнасьць жаданьня паслухаць іншага і паспрабаваць зразумець яго. На такую адсутнасьць можа захварэць прыхільнік любой рэлігіі, так жа, як і чалавек, які ня мае ніякага дачыненьня да ніякай рэлігіі. Таму змагацца трэба не з рэлігіяй, а з невуцтвам і фанатызмам.

У спробе паўдзельнічаць у гэтым змаганьні, сёлета 30 сакавіка мы арґанізавалі круглы стол з маімі сябрамі, лютэранскім пастарам з Ґаны Сэмьюэлам Кінґам-Кабу й кансэрватыўным рабінам з Брытаніі Эланам Брайтам у манрэальскай Кірсе сьв. Ансґара, дзе сьвятаром працуе Пастар Сэмьюэл. Тэмай вечара быў Аўраам (мір яму!), які паводле юдэяў і хрысьціян, вядома, зьяўляецца патрыярхам, а паводле мусульман -- прарокам. На сустрэчу прыйшлі чалавек 25 розных рэлігій, у асноўным хрысьціяне (ня дзіва -- горад пераважна хрысьціянскі). Мы пагаварылі аб ролі гэтай вялікай постаці ў нашых трох рэлігіях і аб тым, як мы можам сёньня, у якасьці юдэяў, хрысьціян і мусульман, ісьці па ягоных сьлядах.

Думаю, што за гэты вечар мы ўсе дазналіся аб шмат новым. Акрамя таго, каб набрацца натхненьня ад нашай агульнай веры ў Бога й пашаны да Аўраама (мір яму!), мы таксама бліжэй пазнаёміліся з нашымі суседзямі, якія сьледуюць іншым рэлігіям і маюць іншыя погляды. Адна датчанка, прыхаджанка кірхі, якая прысутнічала на дыскусіі, сказала, што зараз яна лепш разумее мусульман, і таксама разумее, што яны не такія "іншыя", як іх малююць. Гэта пасьля ўсяго толькі гадзіны-другой сяброўскай размовы.

Вось што нам трэба, і чаго нам у гэтым сьвеце не хапае. Сесьці, пагутарыць, зразумець чалавечнасьць людзей вакол нас. І тады, як бы нас не пужалі у ґазэтах і па тэлебачаньні малюнкамі у дзьвюх вымярэньнях, сколькі б нам не казалі, што ўсе юдэі -- хітрыя акупанты, а ўсе мусульмане -- злыя тэрарысты, мы, дай Бог, будзем ведаць, што рэальнасьць гэта рэч больш складаная. І ў гэтым рэлігія, нават арґанізаваная, можа моцна дапамагчы.

09 ліпеня 2009

Хто найбольш шчасьлівы ў сьвеце?


Квітнеючая Коста-Рыка абвешчаная найшчасьлівейшаю краінаю ў сьвеце
Фота: Джон Ролінсан
Ліцэнзія: Creative Commons Attribution 2.0

Фонд новай экономікі, які знаходзіцца ў Лёндане, нядаўна апублікаваў свой чарговы Індэкс (не)шчасьлівай плянэты, які можна смапмаваць тут. Што для Фонду значыць шчасьце? Гэта "адносная эфэктыўнасьць зь якой нацыі ператвараюць натуральныя рэсурсы плянэты ў доўгае й шчасьлівае жыцьцё для сваіх грамадзян". Падчас падліку бяруцца ва ўвагу працягласьць жыцьця, задавальненьне жыцьцём і экаляґічны адбітак жыхароў краіны.

Дык хто ж тады найболей шчасьлівы? Жыхары Коста-Рыкі! Што робіць іх такімі шчасьлівымі? Іх задавальненьне жыцьцём складае 8,5 балаў з магчымых 10; яны жывуць у сярэднім прыблізна 79 гадоў; іх экаляґічны адбітак складае 2,3 "ґлябяльныя гэктары", г.зн. колькасьць гэктараў, з чыёй гадавой прадукцыі жыве адзін жыхар краіны. Калі гэты паказчык вышэй за 2,1, дык гэта азначае, што жыхары дадзенай краіны жывуць за кошт іншых. Калі ніжэй, значыць, што яны маглі б патрабляць нават болей і не прыносіць пры тым шкоды Зямлі. У Коста-Рыцы, як бачым, гэты паказчык вышэй, чым 2,1, але на кроплю.

У першай дзясятцы шчасьлівых краін, акрамя Коста-Рыкі, знаходзяцца Дамініканская Рэспубліка, Ямайка, Гуатэмала, Віетнам, Калюмбія, Куба, Сальвадор, Бразылія ды Гандурас (цікава, пасьля нядаўніх палітычных падзей жыхары Гандурасу сталі шчасьлівейшымі, ці менш шчасьлівымі?). Камуністы ўсіх краін напэўна будуць вітаць прысутнасьць Віетнаму ды Кубы ў сьпісе дзесяці лідэраў. А ўвогуле лацінаамэрыканцам ёсьць чым ганарыцца.

Сярод мусульманскіх краін на першым мейсцы стаіць Эгіпет, які займае 12-е мейсца ў сьвеце.

На яком жа тады мейсцы Беларусь? Аказваецца на 104-м! На Беларусі сярэднее задавальненьне жыцьцём толькі 5,8 з 10; працягласьць жыцьця 69 гадоў; а экаляґічны адбітак сярэдняга беларуса складае 3,9 га., што значна вышэй за норму 2,1 га. і значыць, што беларусы жывуць за кошт іншых, бяднейшых краін сьвету.

Затое ў Беларусі ў індэксе заможныя суседзі: на 103-м мейсцы Новая Зэляндыя, а на 105-м -- Данія. Чаму гэтыя дьве краіны займаюць такія благія мейсцы? Галоўная прычына ў тым, што яны жывуць амаль цалкам за кошт іншых: сярэдні навазэляндзец карыстаецца 7,7 га. замест дазволеных 2,1. Прынцып гэтага індэксу просты: жыць годна, не руйнуючы пры гэтым навакольнае асяродзьдзе. Годна жыць у Новай Зэляндыі ды Даніі напэўна ўмеюць, а вось над сваімі спажывецкімі звычкамі ім трэба папрацаваць.

Ну а дзе тады знаходзяцца рэальныя суседзі Беларусі? Польшча на 77-м мейсцы, Летува на 86-м, Украіна на 95-м, Латвія на 101-м, Расея на 108-м.

Турэччына, дзе я знаходжуся зараз -- на 83-м мейсцы. Іншыя краіны, дзе я жыў:

Банґлядэш на 31-м мейсцы. Чаму так добра? Задавальненьне жыцьцём у Банґлядэш, на жаль, скдадае толькі 5,3 з 10. Тамтэйшая працягласьць жыцьця 63 гады. Затое экаляґічны адбітак сярэднестатыстычнага банґлядэшца -- толькі 0,6 га.

Тым часам Канада на 89-м мейсцы, Чэхія на 92-м, ЗША аж на 114-м (на 10 радкоў ніжэй Беларусі), а Кувейт на 128-м мейсцы.

Самая нешчасьлівая краіна з усіх у індэксе -- Зымбабвэ, якое знаходзіцца на 143-м мейсцы.

08 ліпеня 2009

Уражаньні ад Беларусі


Вось такія краявіды вельмі спадабаліся Кейці
Фота: Алекс Зяленка, 2005.
Ліцэнзія: Creative Commons Attribution ShareAlike 2.5


У траўні-чэрвені мы з Кейці пабывалі на Беларусі, я праз амаль дзевяць гадоў, а яна ўпершыню. Ейныя ўражаньні чытайце тут. Было цікава пабачыць сваю радзіму вачамі роднага чалавека з іншай краіны. Найбольш маёй жонцы спадабалася беларуская прырода, найменш -- саўковая архітэктура, якую беларусы працягваюць будаваць, нібы запраграмаваныя.

Мы пабывалі ў маім родным Менску, у Магілёве, дзе жыве большасьць маіх беларускіх сваякоў, у вёсцы Белай у Дрыбінскім раёне, у Горадні, у Берасьці, у Белавескай Пушчы, у Міры. Правялі шмат часу са сваякамі (некаторых зь іх я ня бачыў ці не 20 гадоў), з сябрамі. У Горадні, Белавескай Пушчы, Міры ды Белай я быў упершыню. Горадня нам абодвум вельмі спадабалася сваёй архітэктурай і сваімі прыгожымі касьцёламі, у якіх пануе адчуваньне спакою. Белавеская Пушча, вядома, мейсца цудоўнае. Белая таксама цікавае мейсца, бо там можна пабачыць як працуе населены пункт, створаны для чарнобыльксіх перасяленцаў.

У Міры мы, на жаль, не патрапілі ў замак па прычыне натоўпу турыстаў якія, як і мы, вырашылі прыехаць туды ў суботу. Затое мы зайшлі ў вельмі добра арганізаваны мясцовы музэй, дзе за паўгадзіны дазналіся шмат чаго аб гісторыі мястэчка і ягоных габрэйскіх і татарскіх меншасьцях. Брава адзінаму супрацоўніку гэтага цудоўнага музэю: без перабольшваньня, гэта найцікавейшы музэй, дзе я бываў на Беларусі, бо гісторыя ў ім здаецца жывою.

Схадзілі ў мячэт у Менску: што цікава, будучы беларускім мусульманінам, я ўпершыню пабываў у беларускім мячэце, бо калі я быў на Беларусі ў апошні раз, у 2000 г., менскага мячэту яшчэ не было. Ён усё яшчэ будуецца, але пры тым, што будуецца ёсьць часовае памяшканьне, дзе праходзяць малітвы і якое ўнутры зьяўляецца хоць і маленькім, але ўтульным і прыгожым мячэтам. Што было асабліва прыемна бачыць, дык гэта колькасьць беларусаў, якія прынялі іслам. Калі хто цікавіцца мячэтам, ён знаходзіцца на вул. Ігнаценкі, што ля пр. Пераможцаў.

Вельмі было прыемна пабываць на Беларусі, але адна рэч рэзала вока: ізаляванасьць ад вонкавага сьвету. Калі я перакладваў для Кейці на ангельскую мэню ў рэстарацыі ці што іншае, на яе глядзелі, як на нешта сапраўды дзіўнае. Як гэта, маўляў, сюды трапіла дзяўчына адтуль, з Захаду? Увогуле, за амаль месяц мы пачулі ангельскую мову мабыць чатыры разы і нямецкую аднойчы. Можна некалькі дзён хадзіць па вуліцах і ня ўбачыць чалавека іншай расы. Турысты з-за мяжы калі й ёсьць дык, відаць, у асноўным з Расеі. Выехалі мы на пару дзён у Вільню, і аж дыхаць стала вальней: зноў Захад.

Я не таму гэта кажу, што сабе адчуваю такім уж заходнім (хоць па мэнталітэце я, напэўна, і ёсьць больш заходнім, чым усходнеславянскім). Я таму, што там дзе я жыву (у Манрэалі), ці там, дзе я жыў раней (у Вашынґтоне), ці яшчэ раней (у мястэчку Ґрынэл у Аёве), ці яшчэ раней (у Кувейце), альбо там, дзе я знаходжуся зараз (у Стамбуле) усюдых відаць людзей з усіх канцоў сьвету, усіх колераў скуры, якія гавораць на самых розных мовах. У Менску гэта, дай Бог, таксама калі-небудзь будзе, але пакуль Беларусь да гэтага не гатовая.

Ну прыедуць тысячы ангельцаў, каб выпіць, ці немцаў, каб схадзіць на футбол, ці можа (можа й такое будзе) хто-небудзь зацікавіцца нашай гісторыяй і прыедзе глядзець на нашыя замкі й старажытныя мястэчкі, альбо на нашу прыроду. І што іх чакае? Пэрсанал у сфэры паслуг, які ня ведае ангельскай (куды там ангельская, нават на зварот па-беларуску адказвае па-расейску), і не ўсьміхаецца пакупнікам. Гатэлі, дзе, нягледзячы на тры (!) зоркі, мужу й жонцы немагчыма паспаць у нумары з аднім вялікім ложкам замест двух мініяцюрных. Гарады без мапаў у грамадзкіх мейсцах, брудныя (жахлівыя) грамадзкія туалеты, адсутнасьць надпісаў на лацінцы ў грамадзкім транспарце й на шашах. Недастаткова адмяняць візавы рэжым; трэба ў першую чаргу скасаваць савок.

Аднак аб станоўчым. Мала дзе ў сьвеце знойдзеш такіх шчодрых, такіх адкрытых людзей, як на Беларусі. Нават прадавачка можа й не ўсміхнецца, але шчыра скажа, "На здоровье". Іншаземец не зразумее, але мне ў сэрцы робіцца цёпла. "У высоких берёз своё сердце согреть..." Цёплыя людзі і чароўныя, дрымучыя лясы: вось чаму мяне заўсёды цягне вярнуцца на Беларусь.

Статыстыка наведваньня блёґу (05.03 -- 04.06)

За апошні квартал (сакавік-чэрвень) на гэты блёґ зайшлі 236 чытачоў (прыблізна 3 ў дзень) з кожнага населенага кантынэнту акрамя Афрыкі.

Найвялікшая колькасьць чытачоў (29%) прыйшла сюды зь Беларусі. На другім мейсцы былі чытачы з Канады (28%), на трэцім -- з ЗША (16%).

Найвялікшая крыніца наведвальнікаў блёґу -- сайт Blogger-a (40% чытачоў прыйшлі адтуль). Тыя, хто прыйшоў сюды праз Google найчасьцей шукалі альбо 'плакс + трыццаць тэкстаў' (?), альбо 'рашэд чоудхуры'.

З часу заснаваньня блёґу, сюды прыйшлі 472 чытачы (31% зь Беларусі, 28% з Канады, 18% з ЗША).

Чэрвеньская імпрэза ў Магілёве

11 чэрвеня мне давялося сустрэцца з прадстаўнікамі магілёўскай дэмакратычнай і праваабарончай супольнасьці, што было асабліва прыемна ў горадзе, дзе любяць існуючы рэжым магчыма больш, чым у любой іншай частцы краіны. Я зпазьніўся на паўтары гадзіны, бо ні таксіст, ні ягоная дыспэтчэрка ня ведалі, дзе знаходзіцца зав. Чкалава, дзе павінна была адбыцца сустрэча. Але ўканцы, дзякуючы намаганьням маёй Цёці Надзі і галоўнага рэдактара "ARCHE" Валера Булгакава, мы з Кейці туды ўсё-ткі, дзякуй Богу, патрапілі.

Падрабязнасьці чытайце тут (дарэчы, там памылка ў напісаньні майго прозьвішча; спадзяюся, што яны яе паправяць).

Маю прамову чытайце ў травеньскім нумары "ARCHE".